Transition Town Rotterdam

Het Moerasje

Er werd door de gemeente een subsidie toegekend om de buurt te voorzien van eetbare planten voor mensen en vogels. Aanleiding was het natuurgebied “het Moerasje” wat de laatste jaren door vele buurtbewoners werd ondergewaardeerd. Er werd snoei afval, dode bomen en struiken gedumpt en er werden veel honden uitgelaten. De meeste kinderen uit de buurt mochten van hun ouders niet in het Moerasje daar het als een vieze plek werd ervaren. Om dit bijzondere natuurgebied, midden in de stad weer op te waarderen en bewoners er weer op een positieve manier mee te verbinden werden een aantal activiteiten op touw gezet.

In samenwerking met de dienst groenvoorziening van de gemeente Rotterdam, "de Werf", werd gekeken naar de mogelijkheden. Het doel was de buurtbewoners middels activiteiten weer meer te verbinden met elkaar en met de natuur om hun heen.

De allereerste activiteit in februari 2010 was het maken van vogelkastjes. Er werden door 30 kinderen uit de buurt 30 vogelhuisjes gemaakt. We mochten hiervoor gebruik maken van de school die tegenover het Moerasje ligt. Ouders en kinderen kregen voorlichting over de vogelsoorten en over de huisvesting van de vogels. Aan het einde van de dag werden kasten verspreid over de buurt.
Er kwamen 3 mussenhotels (meerdere huisjes in één kastje) in het Moeras.

Het volgende project was het bouwen van een plantenbak van wilgentenen. Deze bak zou als functie hebben het Moerasje tegen het inwaaiende zwerfvuil te beschermen en een barrière te vormen voor honden zodat deze niet zo gemakkelijk het Moerasje in konden lopen. Er werd ook een verbodsbord geplaatst voor honden. In de bak zouden dan eetbare bessen en in de streek (voormalig veengebied) voorkomende kruiden en planten worden geplant. Er werden flyers verspreid in de buurt waarin bewoners werden uitgenodigd om gedurende drie dagen mee te komen helpen aan het bouwen van de bak.
Op 21 maart, de eerste dag van de lente zouden we beginnen. Het werd de eerste warme lentedag van het jaar.
Op het ogenblik dat de palen in de grond stonden om met het vlechtwerk te beginnen kwam de werkploeg van het Zuid Hollands Landschap aangereden. Zij kwamen ‘per toeval’ op deze dag naar het Moeras om schoon te maken. Ik vroeg hun of ze zin hadden om mee te helpen met vlechten, omdat het toch veel werk was. Het bleek dat zij vaker wilgenheggen bouwden en binnen de kortste tijd stonden er 5 professionals mee te vlechten en leerden ons de kneepjes van het vak.
De jongeren die meestal op het pleintje rondhingen en waar bewoners overlast van ondervonden lieten zich van hun beste kant zien en werkten met ons mee. Sindsdien is de overlast op het pleintje afgenomen en gaat men anders met elkaar om; men groet elkaar nu.
Er werd tot het donker was gewerkt, er was toen zo’n 10 meter van de 30 meter lange bak klaar. De volgende ochtend werd er verder gevlochten en er werden door de kinderen twee hutjes gebouwd van wilgentenen.
Tegen de late namiddag begonnen we met het aanbrengen van de aarde in de bak er werd tot de avond doorgewerkt, steeds kwamen er weer nieuwe mensen helpen. Het was een hartverwarmend geheel waar nieuwe vriendschappen zijn door ontstaan zowel bij de volwassen als bij de kinderen. Het gaf een gevoel van samenhorigheid om zo gezamenlijk met één hetzelfde doel bezig te zijn.
Op de derde dag werd de laatste aarde aangebracht en werden de bessenstruiken geplant. Na afloop werd de aarde bedekt met stro en later ook nog met kroos. Deze mulchlaag werd aangebracht om de bodem tegen uitdrogen te beschermen. De bosbessen hadden het zwaar vanwege de lange droogte en kou in het voorjaar en niet allen hebben het gered.

In de toekomst zullen er nog meer planten vanuit de streek worden bij geplant. De botanische tuin die vlakbij gelegen is heeft een schat aan streekplanten. Met hun wordt nog verder contact opgenomen, ze zijn heel enthousiast over ons project.

Hoe verder in de toekomst?
In het najaar worden er nog bessenstruiken in de straten en achtertuinen geplant als extra voedsel voor vogels en als lekkernij voor de mensen.
Er is een werkgroep het Moerasje ontstaan die zorg draagt voor verdere activiteiten in de buurt. Ook het onderhoud van de opgehangen vogelkastjes hebben ze tot zich genomen.

Conclusie project:
De vooropgezette doelen zijn bereikt, de buurt heeft meer samenhang buren en kinderen kennen elkaar beter en er wordt meer gegroet.
Kinderen spelen en bouwen nu volop in het Moerasje en buurtbewoners hebben een werkgroep opgericht ter behoud en onderhoud van het Moerasje.
Er is minder overlast wat de hangjongeren betreft.
De wens is dat alle vogelhuisjes straks bewoond zijn en dat vele vogels hier hun thuis mogen vinden.
Het was een bijzondere ervaring te zien hoe mensen, waarvan sommigen elkaar nauwelijks kenden, met hart en ziel samen hebben gewerkt om dit project te laten slagen. Dit was vooral het geval bij het bouwen van de bak van wilgentenen.